Sponsoractie Hendrik Boogaardschool - Inzamelingsactie

Lentefeest op de Hendrik Boogaardschool

Op 17 maart was het eindelijk zo ver. Het lentefeest kon beginnen. Het was de bedoeling dat er zo veel mogelijk geld opgehaald zou worden voor Brazilië. Het oorspronkelijke idee was een markt waar door de kinderen gemaakte knutsels verkocht konden worden. Maar al snel groeide dit idee uit tot een markt inclusief nagelstudio, sjoelwedstrijd en carwash. Bovendien begon de dag met een flitsende optocht. Onder begeleiding van een brassband werd er twee keer een ronde gemaakt om de school, waarbij de ouders konden genieten van de mooiste kostuums. Hierbij deden de leerkrachten niet onder voor de leerlingen. Na dit verkleedfestijn kon het echte werk beginnen. De kinderen van groep 7/8 waren al snel auto’s aan het poetsen, waarmee ze flink wat geld ophaalden. Ook de rest van de school was druk in de weer. Zo werden er bij de kleuters schitterende knutsels verkocht en konden de ouders in de aula terecht voor een hapje en een drankje, geheel in Braziliaanse stijl. Toen de ouders weer naar huis waren, konden de kinderen kennis maken met een typisch Braziliaanse vechtdans, genaamd capoeira. Aan het einde van de dag werden langzaam maar zeker de bedragen bekend die per klas opgehaald waren. Het één was nog hoger dan het ander. En dan te bedenken dat het project nog twee weken duurt. Twee weken waarin er nóg meer verdiend kan worden. We kunnen met zekerheid zeggen dat de kinderen kunnen terugkijken op een leuke dag. Bovendien hebben ze vandaag een heleboel Braziliaanse kinderen blij gemaakt. Tot nu toe is er een bedrag van ongeveer €1000,- opgehaald.

De Brassband

Hard aan het werk voor Brazilië

Capoeiraworkshop

Landenonderzoek - Bronnen Onderwijs, Politiek, Geografie

Voor de deelvragen over het onderwijs, de politiek en de geografie zijn de volgende bronnen gebruikt:

ANWB. (sd). Tijdsverschil, Brazilië. Opgeroepen op 03 15, 2010, van ANWB: http://www.anwb.nl/bestemmingen/landeninformatie/vakantie/bestemmingIndex.html?btiId=BTI_552&themaId=BEST_P_47

Fox vakanties. (sd). Bevolking. Opgeroepen op 03 12, 2010, van Brazilië: http://www.fox.nl/groepsreizen/reizen/bestemming/landinfo_categorie.asp?destinationid=10&catsubject=Politiek%2FEconomie&categorycode=BEST_LAND

Lisa. (2006, 04 08). Brazilië. Opgeroepen op 03 12, 2010, van Werkstuk aardrijkskunde: http://www.scholieren.com/werkstukken/27718

Mauricio Travels. (2007). Brazilië: geografie. Opgeroepen op 03 15, 2010, van Mauricio Travels: http://www.mauriciotravels.com/infobrazilie/infobraziliegeografie.asp

Spreij, W. (2008). Leraar 24. Opgeroepen op 03 16, 201, van Updaid: http://www.updaid.nl/onderwijs/ontwikkelingen-in-het-braziliaanse-onderwijs/

Landenonderzoek - Politiek

Politiek

In dit hoofdstuk worden de volgende vragen beantwoord:
-Hoelang is Brazilie een kolonie van Portugal geweest?
-Welke staatsvorm heeft Brazilië momenteel?

HOELANG IS BRAZILIË EEN KOLONIE VAN PORTUGAL GEWEEST?

In de 16e eeuw , toen de eerste contacten tussen Portugezen en oorspronkelijke bewoners plaatsvonden in wat nu Brazilië heet, moesten er 2 tot 5 miljoen indianen verdeeld over verschillende stammen gewoond hebben. De tupinamba-indianen waren de eersten met wie de Portugezen contact maakten toen zij aan de kust handelsposten begonnen te maken. Midden in de zestiende eeuw waren er meer blijvende Portugese woonplaatsen in de vorm van suikerrietplantages in het noordoosten van Brazilië. De indianen waren toen de belangrijkste bron van arbeidskrachten. Besmetting met Europese ziekten en de slavenjachten in het binnenland hebben vele indianen gedood.
De Portugezen begonnen grote aantallen afrikanen naar de nieuwe kolonie te sturen om aan genoeg arbeidskrachten op de plantages te kunnen komen. Vroeger werden de afrikanen grotendeels te werk gesteld in de suikerrietproductie, maar na het zakken van de suikerprijs begon men naar andere exportproducten te zoeken, vooral naar goud. De belangrijkste streek waar men in de 18e eeuw goud vond, was Minas Gerais in het zuidoosten. In 1695 was daar in de rivieren goud gevonden, en goud bleef tot het begin van de 19e eeuw een van de belangrijkste producten die naar Europa geëxporteerd werden. De goudwinning was vooral in handen van mensen die in hun eentje naar het binnenland van Minas Gerais trokken in de hoop er rijk te worden door rond en in de rivieren naar goud te zoeken. Toen er meer mensen naar het zuidoosten trokken, werden er ook slaven heen gebracht om te werken als mijnwerkers of huisbedienden. Na een paar jaar raakten de rivieren uitgeput en werd goud zoeken minder winstgevend.
Een derde belangrijke export product van Brazilië werd de koffie uit het gebied rond Sao Paulo. Toen de goudwinning afnam, belegden degenen die rijk geworden waren hun geld in koffieplantages. Tot 1888, het jaar waarin de slavernij werd afgeschaft, werkten er ook slaven in koffieplantages.
Indianen, Afrikanen en Europeanen, de 3 belangrijkste rassen in Brazilië, hebben alle 3 een groot aandeel geleverd aan de ontwikkeling en groei van Brazilië.
Politiek gezien bleef Brazilië tot 1822 een kolonie van Portugal. Toen Napoleon in 1808 Portugal innam, verhuisde de Portugese prins-regent, Dom Joao, naar Brazilië. Dom Joao’s zoon, Pedro 1e , werd in 1822 keizer van een onafhankelijke Brazilië. Pedro 2e , de zoon van Pedro 1e, en zijn dochter Isabel, hebben allebei over Brazilië geregeerd tot het koninkrijk in 1889 opzij werd geschoven door Brazilianen die een republiek wilden. Brazilië was een van de laatste landen in Zuid-Amerika die onafhankelijk werden van hun Iberische kolonisator.
(Lisa, 2006)

WELKE STAATSVORM HEEFT BRAZILIË MOMENTEEL?

Brazilië kent momenteel een federale staatsvorm, die gebaseerd is op de federale grondwet van 1988. Het land bestaat uit een federaal hoofdstedelijk district en 26 deelstaten, met elk op hun beurt een eigen grondwet. De federale grondwet stelt dat het nationale gezag wordt bekleed door een president, die voor vier jaar door universele stemming wordt gekozen. In het kader van een amendement van 1997 kan de president slechts eenmaal worden herkozen.
Op 27 oktober 2002 werd de voormalige vakbondsleider, de socialist Luiz Inácio Lula da Silva ('Lula'), leider van de PT (Partido dos Trabalhadores) in een tweede verkiezingsronde met circa 61% van de stemmen gekozen tot president van de republiek en was daarmee de eerste uitgesproken linkse president van Brazilië. Hij is de opvolger van Fernando Henrique Cardoso (PSDB, Partido Social Democrático Brasileiro), die twee termijnen aan het roer stond. Luiz Inácio Lula da Silva vormt een centrumlinkse regering.
Er is een wetgevende macht die uit een hogere Federale Senaat en een Huis van Afgevaardigden bestaat. De 81 senatoren worden verkozen voor acht jaar en de 513 afgevaardigden worden verkozen voor vier jaar. De president kan unilateraal in staatszaken tussenbeide komen. Elke staat heeft zijn eigen gouverneur en wetgevende macht.
De belangrijkste politieke partijen zijn:
• (vrij vertaald) de Braziliaanse Partij voor Democratische Ontwikkeling (PMDB)
• Partij van het Liberale Front (PFL)
• Democratische Arbeiderspartij (PDT)
• Braziliaanse Sociaaldemocratische Partij (PSDB)
• Arbeiderspartij (PT)
Sinds 1 januari 2003 levert deze laatste partij de president van Brazilië: Luiz Inácio Lula da Silva. In november 2006 werd Lula herkozen. Lula da Silva heeft zich tot taak gesteld de schrijnende tegenstelling tussen arm en rijk in Brazilië te verzachten en tegelijkertijd de ondernemers te vriend te houden. De landloze boeren werden echter ongeduldig. In 2003 voerden ze op grote schaal landbezettingen uit, en een jaar later demonstreerden 8000 boeren in de hoofdstad Brasilia.
President Lula kreeg steeds meer kritiek te verduren. De economie van Brazilië was weliswaar sterk opgekomen, maar het herverdelen van land en het bestrijden van armoede en honger bleven ver achter bij zijn doelstellingen.
(Fox vakanties)

Landenonderzoek - Geografie

Geografie

In dit hoofdstuk worden de volgende vragen beantwoord:
-Wat zijn de geografische hoofdregio´s die in Brazilie te onderscheiden zijn?
-Welk klimaat heeft Brazilie en is er een groot tijdsverschil met Nederland?

Algemene informatie
Brazilië beslaat bijna de helft van Zuid-Amerika en is het op vijf na grootste land ter wereld. Ongeveer 90% van het land ligt tussen de Evenaar en de Steenboks-keerkring en is het land is omringd door de Atlantische Oceaan en heeft 12.000 km. grenzen met Spaans-sprekende landen. Met uitzondering van Chili en Ecuador, grenst Brazilië aan alle landen in Zuid-Amerika.
Ondanks de enorme afmetingen van dit land (8.514.215,3 km2) is Brazilië (hoofdstad: Brasilia), met een inwoner aantal van meer dan 180 miljoen mensen, één van de meest geurbaniseerde landen van de wereld. De urbanisatie bevindt zich voornamelijk langs de kust. Hier vindt men onder andere de metropolen São Paulo, met 18 miljoen inwoners, en Rio de Janeiro, met 7 miljoen inwoners.

WELK KLIMAAT HEEFT BRAZILIË EN IS ER EEN GROOT TIJDSVERSCHIL MET NEDERLAND?

Door de immense afmetingen van Brazilië is er een grote diversiteit aan klimaten waarneembaar. Het klimaar variëert over het algemeen van tropisch in het noorden van Brazilië, waar het zelden koud is met een gemiddelde temperatuur van ongeveer 28 °C, tot een gematigd klimaat in het zuiden, waar het af en toe zelfs kan sneeuwen.

Omdat Brazilië ten zuiden van de evenaar ligt, zijn de seizoenen precies tegenovergesteld dan die in Europa, al zijn de extreme seizoensveranderingen, zoals wij ze kennen, niet aanwezig. De winter in Brazilië duurt van Juni tot Augustus, en wordt gekenmerkt door een gemiddelde temperaturen van tussen de 17 en 19°C in de zuidelijke staten Rio Grande do Sul, Santa Catarina, Paraná en São Paulo. In de rest van Brazlië zakt het kwik niet zo ver en blijft de gemiddelde temperatuur tussen de 25 en 30°C.

De zomer in Brazilië duurt van december tot en met februari en gedurende deze periode kan het zeer warm worden in een groot gedeelte van Brazilië. De temperatuur in de noordelijke staten kan in het noordoosten van Brazilië dan zelfs oplopen tot ruim 35°C. Met de zomer wordt ook het regenseizoen ingeluid. Maar men hoeft niet bang te zijn dat, wanneer men gaat reizen in de zomer, de vakantie letterlijk in het water valt. Het houdt in dat het een paar keer per week één of een aantal uren regent.

Tijdsverschil:

(ANWB)

WAT ZIJN DE GEOGRAFISCHE HOOFDREGIO´S DIE IN BRAZILIË TE ONDERSCHEIDEN ZIJN?

Geografisch kun je Brazilië grofweg in twee hoofdregio’s verdelen: de noordelijke laagvlakte (het stroomgebied van de Amazone-rivier), en een hoogvlakte in het zuidelijk deel van het land: de Planalto de Mato Grosso, in het oosten begrensd door het Braziliaanse Hoogland.
Amazone-rivier
De Amazone is de op een na langste rivier ter wereld (7025 km), tenminste als je rekent vanaf de oorsprong in het Andes-gebergte. Daar heeft de rivier de naam Marañon. In Brazilië heet hij eerst Solimões en pas bij de samenvloeiing met de Rio Negro (bij de stad Manaus) wordt hij Amazone genoemd.

Het hele noordelijke laagland wordt bedekt door tropisch regenwoud, al wordt dat steeds meer aangetast door houtkap, mijnbouw, veeteelt en landbouw. Daar komt bij dat er in het hart van het regenwoud olie is gevonden. Natuurbeschermers waarschuwen al jaren voor de desastreuze gevolgen en wijzen daarbij op de al verdwenen regenwouden in West-Afrika en Zuidoost-Azië.

De hoogvlakte in het zuiden bestaat voornamelijk uit tafelbergen van niet meer dan 300 meter hoog. Rivieren hebben diepe kloven uitgesleten in deze bergen van zandsteen. De bergketens aan de oostkant lopen stijl af naar de kust. De bergen daar zijn tussen de 400 en 1000 meter hoog, maar er zijn uitzonderingen. Het hoogste punt is de Pico de Bandeira (2890 m) ten noordoosten van Rio de Janeiro.
Langs de Atlantische kust ligt een hooguit 80 km brede strook laagland. De kust van Brazilië is beroemd om haar brede zandstranden met strandwallen en duinen, die begroeid zijn met kokospalmen.

Voor de kust liggen op verscheidene plaatsen riffen van zandsteen en koraal. Die vormen de scheiding tussen de oceaan en een groot aantal lagunes, begroeid met mangrovebossen.

In die kuststrook vind je de meeste grote steden, hoewel niet altijd pal aan het strand. De grootste stad van Brazilië, São Paulo, ligt bijvoorbeeld op 70 kilometer van de kust op een hoogte van 800 m. De Braziliaanse steden hebben vaak een enorme omvang. São Paulo heeft 10 miljoen inwoners, maar dubbel zo veel als je de voorsteden meerekent.
(Mauricio Travels, 2007)

Landenonderzoek - Onderwijs

Onderwijs

In dit hoofdstuk worden de volgende vragen beantwoord:
-Wat is momenteel de verhouding tussen het staatsonderwijs en het privé-onderwijs en wat is de kwaliteit van dit onderwijs?
-Wat is de huidige visie op onderwijs van de regering? Probeert men het onderwijs te vernieuwen? Zo ja, hoe wordt dit aangepakt?

WAT IS MOMENTEEL DE VERHOUDING TUSSEN HET STAATSONDERWIJS EN PRIVÉ-ONDERWIJS EN WAT IS DE KWALITEIT VAN DIT ONDERWIJS?

De verschillen tussen arm en rijk spelen zoals overal, ook in het onderwijs een grote rol. Het begint al bij de basisschool. De beste basisscholen zijn de betaalde privéscholen, hier krijgen Braziliaanse kinderen op een goed niveau les. Hun ouders tellen hier maandelijks een flink bedrag voor neer. Voor de families die niet over voldoende financiële middelen beschikken,is er de mogelijkheid om kinderen naar een publieke school te laten gaan. Buiten de slechtere fysieke omstandigheden van deze scholen, is het niveau van het onderwijs vaak buitengewoon slecht. In grote lijnen geldt hetzelfde voor de middelbare scholen. Wie genoeg geld heeft, stuurt zijn kind naar een privéschool en is verzekerd van goed onderwijs. Net zoals op de publieke basisscholen, is ook de situatie op publieke middelbaren scholen zorgwekkend. Er bestaan uitzonderingen maar deze middelbare scholen werken met een heel zwaar toelatingsexamen en een plekje op deze scholen is alleen voorbehouden aan 11 en 12-jarige slimmeriken van het land.
Op het niveau van het hoger onderwijs bieden de publieke universiteiten beter onderwijs aan dan de betaalde privé universiteiten (enkele uitzonderingen daargelaten). Maar ook op dit niveau vallen de mensen met minder geld buiten de boot, aangezien de publieke universiteiten werken met strenge toelatingsexamens die alleen te halen zijn als je een goede vooropleiding hebt gehad. Dus vaak komen studenten op de betere gratis universiteiten uit een rijkere familie en hebben ze een dure vooropleiding gehad. Zo is het voor de armere gezinnen dus nauwelijks mogelijk om hun kinderen te laten studeren.

Problemen publiek vooronderwijs
Om het vooronderwijs beter op de universiteit aan te laten sluiten is het dus van belang dat de problemen waar het publieke onderwijs mee kampt worden aangepakt.
Een belangrijk punt is dat de voorbereiding en vooropleiding van de leraren tekort schiet. Om in Brazilië op een publieke school les te mogen geven, moet je een ‘concurso’ afleggen, een groot examen. Maar om dit examen te halen heb je in bepaalde gemeenten niet eens een afgeronde hogere opleiding nodig. Daarnaast zijn de opleidingen die voorbereiden op het beroep van leraar, erg theoretisch en gebeurt het vaak dat een afgestudeerde leraar nog nooit voor een klas heeft gestaan. Deze leerkrachten hebben dus helemaal geen ervaren met lesgeven maar moet vervolgens wel alleen voor de klas staan.
Een ander belangrijk punt zijn de infrastructurele problemen. Klaslokalen zijn namelijk veelal ongeschikt om les te geven. Met name in de staten in het noordoosten van Brazilië wordt er vaak les gegeven in woonhuizen. In Araçi in Bahia, heeft één van deze ‘schooltjes’ de bijnaam ‘slangenhuis’ omdat er regelmatig slangennesten gevonden worden. Sportvelden en bibliotheken zijn er nauwelijks en toegang tot het internet is een privilege. In João Dias in de staat Rio Grande do Norte mogen alleen kinderen met hoge cijfers af en toe van het internet gebruik maken.

President Lula, de huidige president van Brazilie, heeft in zijn eerste ambtstermijn nauwelijks aandacht besteed aan de verbetering van het onderwijs. Veel lof was er voor zijn sociale paradepaardje de ‘Bolsa Familia’, die erop is gericht kinderen uit arme families naar school te sturen in ruil voor financiële steun aan deze families. En inderdaad, er is een toename te zien van het aantal schoolgaande kinderen in Brazilië. Maar dat de kinderen naar school gaan is natuurlijk niet voldoende, ze moeten daar ook iets leren.
(Spreij, 2008)

WAT IS DE HUIDIGE VISIE OP ONDERWIJS VAN DE REGERING? PROBEERT MEN HET ONDERWIJS TE VERNIEUWEN? ZO JA, HOE WORDT DIT AANGEPAKT?

Begin 2007 erkende Lula dat het Braziliaanse onderwijssysteem één van de slechtste ter wereld is. Hij presenteerde samen met de minister van onderwijs, Fernando Haddad, een nieuw plan om het onderwijs aan te pakken, het ‘plano de desenvolvimento da educação’. Het plan richt zich op verbeteringen in basis, middelbaar en hoger onderwijs. Zo is onder andere vastgesteld dat het minimum salaris voor leraren op het basis en middelbaar onderwijs R$ 800,- moet zijn, zo’n 300 euro per maand. Daarnaast zullen leerlingen vaker een nationaal examen moeten doen om te kijken hoe het staat met de alfabetisering. Ook scholen worden vaker bezocht en geëvalueerd om eventueel extra budget te krijgen of technische steun.
In het universitair onderwijs moeten er in de komende 4 jaar bijvoorbeeld meer plaatsen komen op de federale (gratis) universiteiten. Momenteel is het aantal studenten per leraar 10 maar dit moet omhoog naar 18, waardoor 400.000 extra studenten toegang zullen krijgen tot deze universiteiten. Daarnaast zullen er tot 2010 10 nieuwe federale universiteiten geopend gaan worden.

Het is nog te vroeg om resultaten te zien, het ‘plano de desenvolvimento da educação’ loopt tot 2021 en is pas vorig jaar ingesteld. Op dit moment zijn de schoolresultaten van veel leerlingen nog schrikbarend slecht. Volgens critici is dit te wijten aan het gebrek aan aandacht van Lula voor onderwijs tijdens de eerste 5 jaar van zijn presidentschap. Tegenstanders zeggen dat dit gebrek aan aandacht te maken heeft met het feit dat Lula zelf de top heeft bereikt zonder ooit hoger onderwijs te volgen. Anderen zeggen schertsend dat hij zijn volk graag onwetend houdt, zodat het zich beter met de president kan identificeren…
(Spreij, 2008)

Landenonderzoek - Bronnen demografie, geschiedenis, economie

Hieronder zijn de bronnen te vinden die ik gebruikt heb bij het beantwoorden van de deelvragen over demografie, geschiedenis en economie:

• Bayer, M. (sd). Brazilië. Opgeroepen op 03 12, 2010, van International Researchproject Brazil: http://www.irp-brazilie.nl/content/view/19/34/lang,nl/

• CIA World Factbook. (2008, 05 16). Demografie. Opgeroepen op 03 10, 2010, van CIA World Factbook: http://www.indexmundi.com/nl/brazilie/bevolking.html

• Feenstra, M. (2009). Geografie. Opgeroepen op 03 12, 2010, van Brazilië voor beginners: http://www.voorbeginners.info/brazilie/geografie.htm

• Help mij leven. (sd). Sloppenwijken in Brazilië. Opgeroepen op 03 12, 2010, van Help mij leven: http://www.helpmijleven.org/brazilie/sloppenwijken.html

• Informatie over Brazilië. (sd). Opgeroepen op 03 02, 2010, van Brazilië reisgids: http://braziliereisgids.nl/pageID_4868753.html

• Ministerie van Economische zaken. (2009, 04 09). Brazilië: economische ontwikkeling. Opgeroepen op 03 12, 2010, van NL EVD Internationaal: http://www.evd.nl/zoeken/showbouwsteen.asp?bstnum=457&location=

• NL EVD Internationaal. (2009, 02 11). Brazilië: bevolking. Opgeroepen op 03 10, 2010, van EVD-informatie: http://www.evd.nl/zoeken/showbouwsteen.asp?bstnum=426

• Slavernij in Brazilië. (2010, 01 19). Opgeroepen op 03 07, 2010, van Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Slavernij_in_Brazili%C3%AB

• Verrijp, A. W. (2009, juli). Geschiedenis. Opgeroepen op 03 07, 2010, van Brazilië: http://www.landenweb.net/brazilie/Geschiedenis/

Landenonderzoek - Economie

Economie

In dit hoofdstuk worden de volgende vragen beantwoord:
- Hoe heeft de economie van Brazilië zich in de afgelopen 5 jaar ontwikkeld?
- Hoe zijn de tegenstellingen tussen arm en rijk in Brazilië?

HOE HEEFT DE ECONOMIE VAN BRAZILIË ZICH IN DE AFGELOPEN 5 JAAR ONTWIKKELD?

Om te weten wat we kunnen verwachten in Brazilië aan rijkdom of armoede, is het belangrijk om te weten hoe de economie zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld. Ik heb er voor gekozen om de informatie te beperken tot de afgelopen 5 jaar, omdat deze informatie mij het meest relevant lijkt. Daarnaast wil ik graag weten wat de euro waard is in Brazilië.

De Braziliaanse economie groeide in 2007 met 5,7 procent en zette in 2008 door met naar schatting 5,1 procent. Maar ook Brazilië werd in 2009 getroffen door de wereldcrisis. De EconomicIntelligence Unit voorspelde voor 2009 dan ook een economische teruggang in het land. Ook het Braziliaanse Bureau voor Statistiek (IBGE) geeft aan dat de productie van vooral kapitaalgoederen, consumentengoederen (auto's) en halffabricaten gedaald is.

De Braziliaanse economie is relatief gesloten. Ongeveer 15 procent van het totale bbp bestaat uit export. Dit percentage is laag in vergelijking met andere opkomende markten, waar het percentage veelal rond 40 procent ligt. Toch kent Brazilië al jarenlang een positieve handelsbalans. De belangrijkste reden hiervan is het groeiende exportvolume van onder meer auto's, soja, vliegtuigen en ijzererts naar opkomende markten (vooral China). Sinds eind 2008 nemen zowel de export als de import van het land af.

Economische indicatoren 2005-2008
2006 2007 2008*
Bbp (miljard US dollar) 1.089,0 1.333,6 1.575,2
Reële groei bbp (in procenten) 3,9 5,7 5,1
Gemiddelde inflatie consumentenprijzen
(in procenten) 4,2 3,6 5,7
Bron: EIU 2009, *schatting

Ook is het belangrijk om te kijken waar de inkomsten van het land voor het grootste deel vandaan komen. Dit is te zien in onderstaand schema.

Aandeel geselecteerde sectoren in het bbp 2008 (in procenten)
Landbouw 6,7
Industrie 28,0
Diensten 65,3
Bron: EIU, 2009

De Braziliaanse economie wordt, zoals je kunt zien, gekenmerkt door een groot aandeel van de dienstensector en een relatief klein aandeel van de landbouw. Desalniettemin moet het landbouwpotentieel van Brazilië niet worden onderschat. De industrie is de grootste en meest diverse industrie van Latijns-Amerika en wordt steeds competitiever.

Brazilië heeft te kampen met een hoge werkloosheidsgraad. In 2008 bedroeg het werkloosheidspercentage naar schatting 8 procent. Positief is dat het aantal banen in de formele sector weer toeneemt. De formele sector in Brazilië bood volgens de EIU in 2009 werk aan ongeveer 99,5 miljoen personen.
(Ministerie van Economische zaken, 2009)

Op dit moment is 1 Euro ongeveer 2,4 BRL (Braziliaanse Real) waard. Dit betekent dat 1 Real ongeveer 40 eurocent waard is.


HOE ZIJN DE TEGENSTELLINGEN TUSSEN ARM EN RIJK IN BRAZILIË?

Ik heb van verschillende mensen gehoord dat er een grote tegenstelling is tussen arm en rijk in Brazilië. Hieronder zal ik aangeven hoe deze tegenstelling en elkaar zit.

De ongelijke inkomensverdeling in Brazilië is waarschijnlijk groter dan in elk ander geïndustrialiseerd land. De ongelijkheid is sinds de jaren zestig alleen maar groter geworden. Ongeveer 60 procent van de bevolking leeft buiten de formele economie. Desondanks waren het de arme Brazilianen die als eersten hebben geprofiteerd van de afnemende inflatie in termen van groeiende koopkracht. Ondanks de verhoging van het minimumsalaris per 1 mei 2007 van 350 relais naar 380 relais per maand (148,52 euro), blijft het minimumsalaris laag.
(Ministerie van Economische zaken, 2009)

De inkomensongelijkheid in Brazilië is de grootste van alle nieuw geïndustrialiseerde landen. De armste 20 procent van de bevolking verdient nog geen 3 procent van het Bruto Binnenlands Product. De rijkste 20 procent verdient hier ruim 60 procent van. De bovenlaag verdient 25 keer zoveel als de onderlaag. Ter vergelijking: in Nederland is dit 5,5 keer zoveel. Van de 186 miljoen Brazilianen neemt zo'n 60 procent niet deel aan het economisch leven. Dit betekent dat slechts 74 miljoen wel meedoen aan het economisch leven.

Ook in het Braziliaanse onderwijs is de invloed van de inkomensongelijkheid merkbaar. Zo wordt het analfabetisme onder de volwassen bevolking geschat op ruim 13 procent en worden onderwijzers van lagere scholen vaak onderbetaald en is de onderwijskwaliteit slecht.
(Bayer)

Een goed voorbeeld van de tegenstellingen tussen arm en rijk is de stad Rio de Janeiro. Deze stad wordt aan de ene kant gekenmerkt door de jetset die geniet van de mooie stranden. Aan de andere kant zijn er ook tal van sloppenwijken, de favela’s.

In Rio de Janeiro zijn zo'n 750 favela's waar naar schatting zo'n 3 miljoen mensen wonen. Een favela is vaak onoverzichtelijk met straatjes en steegjes vol kleine eigengemaakte huizen, vaak opgebouwd tegen de steile rotshellingen. De 'woningen' zijn meestal eerst opgebouwd uit bouwafval, golfplaten en gebruikte materialen. Maar wanneer de financiële positie het toelaat worden de huizen al snel verbeterd en met bakstenen gemaakt.

Voor buitenstaanders zijn de favela’s levensgevaarlijk om binnen te gaan. Gemeentelijke diensten en de politie hebben veelal geen toegang tot de wijk. Basisvoorzieningen als water, elektriciteit en riolering zijn vaak door de bewoners zelf aangelegd. In veel wijken worden ze gemeenschappelijk beheerd in sommige wijken zijn ze eigendom van de ’baas van het water’ en de ’baas van het licht’.

Door de afwezigheid van de overheid heerst in veel favela's de anarchie, het geweld en de drugshandel. Een gedeelte van de favela's wordt letterlijk geregeerd door drugsdealers. Geweld en criminaliteit zijn een onderdeel van het dagelijks leven.
(Help mij leven)

Het is inmiddels wel duidelijk dat er een groot verschil is tussen arm en rijk in Brazilië.

Een favela in Rio de Janeiro

Landenonderzoek - Geschiedenis

Geschiedenis

In dit hoofdstuk zullen de volgende vragen beantwoord worden:
- Wat is de reden dat er in Brazilië Portugees gesproken wordt?
- Hoe is de slavernij in Brazilië tot stand gekomen?

WAT IS DE REDEN DAT ER IN BRAZILIË PORTUGEES GESPROKEN WORDT?

De Portugese zeevaarder Pedro Alvares Cabral ontdekte op 22 april 1500 Brazilië. Hierdoor hoorde Brazilië vanaf dat moment automatisch bij Portugal. Het land kreeg zijn naam van het "pau brasil" of brazielhout, dat een belangrijk koloniaal product zou worden. De kolonisatie van Brazilië verliep maar moeizaam, doordat er behalve het hout maar weinig kostbare grondstoffen werden gevonden.

Nadat Portugal in 1580 in Spaanse handen was gekomen, beschouwde Nederland Brazilië als vijandig gebied. Herhaaldelijk werden Braziliaanse kustplaatsen door Nederlanders en Engelsen geplunderd.
De Hollanders lukte het uiteindelijk wel om voet aan grond te krijgen in Brazilië. In 1624 namen ze Salvador in onder leiding van Piet Hein. Deze bezetting heeft door een slechte organisatie echter maar één jaar geduurd. Vijf jaar later veroverde hij het kustgebied van Pernambuco en deze bezetting zou een kwart eeuw duren onder het bestuur van Johan Maurits van Nassau. Het dorpje Recife werd steeds verder uitgebouwd en in 1641 strekte Nieuw-Holland zich uit over het hele noordoosthoek van Brazilië.

Toch bleef dit niet zo. In 1641 werd namelijk ook een vredesverdrag getekend tussen de Republiek der Verenigde Nederlanden (Holland en Zeeland). Voor het bestuur van de West Indische Compagnie (WIC) was dit een sein om de uitgaven die Johan Maurits deed, te verminderen. Hierdoor werd hem opgedragen terug te komen naar Nederland. Voor de Portugezen was dit een gemakkelijke kans op Brazilië weer over te nemen. Zonder een schot te lossen namen ze eerst de stad Recife over en in 1661 werden de Nederlandse rechten voor ƒ8 miljoen aan Portugal verkocht.

In de 17e eeuw begonnen de ontdekkingstochten naar het binnenland van Brazilië. Tijdens deze expedities, "bandeiras" genaamd, werd er voornamelijk op zoek gegaan naar edelmetaal en slaven. Eind 17e eeuw werd er in het bergachtige Minas Gerais eindelijk goud gevonden. Duizenden goudzoekers trokken daarop het binnenland in. In de 18e eeuw emigreerden meer dan 300.000 Portugezen naar Brazilië.

In 1808 sloeg de Portugese prins-regent en latere koning João VI met regering en al op de vlucht voor Napoleon. Zij kwamen uiteindelijk terecht in Brazilië. Brazilië werd nu semi-onafhankelijk en Rio de Janeiro werd de koninklijke hoofdstad. De stad ontwikkelde zich enorm en had uiteindelijk 100.000 inwoners. João VI liet onder andere paleizen, een koninklijke bibliotheek, een juridische en medische faculteit neerzetten.
Pas in 1821 keerde João VI terug naar Portugal en benoemde zijn zoon Pedro tot regent van Brazilië.

Het Portugese parlement probeerde meteen om Rio de Janeiro weer in het gelid te krijgen, maar dit mislukte doordat Pedro zich aan de kant van de Brazilianen schaarde. Hij verdreef met steun van Engelse troepen de Portugese legers. Zijn vader beval hem om terug te keren naar Portugal, maar hij weigerde en riep op 7 september 1822 de onafhankelijkheid van Brazilië uit. Korte tijd later liet hij zich kronen tot keizer van Brazilië.

Toch kreeg Pedro I het moeilijk. De bevolking begon zich steeds meer te ergeren aan het benoemen van veel Portugezen in plaats van Brazilianen in het bestuur van het land. Pedro I trad in 1831 af en werd opgevolgd door zijn zoon Pedro II, die toen nog maar vijf jaar oud was. Totdat hij meerderjarig was, werd Brazilië bestuurd door een regentschap. Het was in die tijd zeer onrustig in het land en er ontstonden her en der zelfs afscheidingsbewegingen. Naar aanleiding van de problemen besloot het parlement in 1840 om de pas 15-jarige Pedro II toch tot keizer te kronen. Pedro II is 49 jaar aan de macht geweest. In die tijde heeft hij gezorgd voor veranderingen in de socialeverhoudingen en de economie. Daarnaast was hij verantwoordelijk door de afschaffing van de slavernij in 1888.

In 1889 brak onder maarschalk Da Fonseca uiteindelijk toch een opstand uit, die Pedro II dwong het land te verlaten. Brazilië werd hierna een republiek onder Da Fonseca, geheel naar het voorbeeld van de Verenigde Staten. Het land werd ingedeeld in twintig staten met Rio de Janeiro in een federaal district als hoofdstad. De staten kregen een grote mate van autonomie.

Vanaf dat moment was het afgelopen met de macht van Portugal in Brazilië. Deze geschiedenis is echter wel de reden dat er tot op de dag van vandaag in Brazilië Portugees gesproken wordt.


HOE IS DE SLAVERNIJ IN BRAZILIË TOT STAND GEKOMEN?

De slavernij in Brazilië maakte een groot deel uit van de wereldwijde slavernij, ongeveer 37%. Bovendien is de slavernij in Brazilië later afgeschaft dan in andere landen, namelijk in 1888. Hieronder zal ik uitleggen hoe de slavernij in Brazilië tot stand is gekomen.

De slavenhandel vanuit Afrika naar Brazilië kwam rond 1550 op gang. De Portugezen waren de eersten die slaven naar Brazilië brachten, gevolgd door de Nederlanders. Dit was in de periode dat Brazilië gedeeltelijk van Nederland was. Er wordt geschat dat 37% van alle slaven wereldwijd in dit land terechtkwamen, in totaal rond de 3 miljoen personen.

Het land was in die periode een kolonie van de Portugezen. De slaven moesten vooral werken op de suikerrietplantages. Dit kwam doordat de Tupi-bevolking door ziekte en door het harde werken te verzwakt waren voor deze arbeid. Ook werkten er veel slaven in de mijnbouw en de goudmijnen. Zelfs na de onafhankelijkheid van Brazilië was de slavernij nog een belangrijke basis voor de economie van het land. Voor de zeer winstgevende suikerplantages in de regio Pernambuco waren al sinds 1532 zwarte slaven uit Afrika gehaald, met name uit Angola en Guinee. In totaal zijn er tot 1855 ca. 3,5 miljoen Afrikaanse slaven naar Brazilië verscheept.

De slaven kwamen uit verschillende landen in Afrika. Zo gingen naar de staat Bahia voornamelijk mensen uit West-Afrika. Naar de staten Rio de Janeiro en Minas Gerias gingen vooral mensen uit Angola, Congo en Mozambique.

Voor de afschaffing van de slavernij was vooral de druk vanuit Engeland belangrijk. In dat land oefende een groep van evangelisch-protestantse politici in de 19e eeuw een lobby uit voor de afschaffing van de slavernij. Deels gebeurde dit omdat zij de slavernij op morele gronden afkeurden. Maar belangrijk was ook dat Engeland geld verloor omdat de rietsuiker in Brazilië goedkoper werd geproduceerd dan in de Britse koloniën. Hierom oefende Engeland druk uit op Brazilië om de slavernij af te schaffen. Dit werd versterkt door Braziliaanse intellectuelen die de slavernij op morele gronden verwierpen. Daarop werd de afschaffing van de slavernij in verschillende stappen uitgevoerd:



• 4 september 1850: De Lei Eusébio de Queirós verbiedt de handel in slaven.
• 28 september 1871: De Lei do Ventro Livre (letterlijk: "Wet van de Vrije Buik") bepaalt dat de zonen van slavinnen vrij geboren werden, hoewel ze nog wel tot hun 21 onder voogdij van de slavenhouder stonden.
• 1884: De deelstaat Ceará schaft op haar grondgebied de slavernij af.
• 1885: De Lei Saraiva-Cotegipe, beter bekend als de Lei dos Sexagenários ("Wet van de Zestigjarigen") bepaalt dat slaven die ouder zijn dan 60 jaar de vrijheid krijgen. In de praktijk haalt deze wet weinig uit, omdat maar weinig slaven deze leeftijd bereiken. Ook hebben de vrijgelaten slaven weinig middelen om in hun onderhoud te voorzien.
• 13 mei 1888: Prinses Isabella ondertekent de Lei Áurea ("Gouden Wet"), waarin de slavernij officieel werd afgeschaft. Op deze datum wordt nog steeds de afschaffing van de slavernij gevierd.
(Slavernij in Brazilië, 2010)

Landenonderzoek - Demografie

Demografie

In het gedeelte demografie zullen de volgende vragen beantwoord worden:

-Hoe is de bevolkingsverspreiding in Brazilië?
-Wat voor begroeiing komt er in Brazilië voor en hoe is dit verspreid over het land?


HOE IS DE BEVOLKINGSVERSPREIDING IN BRAZILIË?

Om te weten hoe de bevolkingsspreiding in Brazilië is, is het belangrijk om te weten hoeveel inwoners Brazilië heeft. Hieronder staat een schema, waarin je dit kunt zien. De gegevens gaan maar tot het jaar 2008. Gezien de stijgende lijn in de bevolkingsgroei van de afgelopen jaren, verwacht ik dat er in 2010 meer dan 192.000.000 mensen in Brazilië wonen.
(CIA World Factbook, 2008)

Met ruim 190 miljoen inwoners is Brazilië qua inwonertal het vijfde land ter wereld. Het heeft een jonge bevolking; meer dan de helft van de bevolking is jonger dan 29 jaar en de gemiddelde leeftijd is 28,6 jaar. De bevolkingsgroei bedraagt 1 procent per jaar en neemt af. De beroepsbevolking telt ongeveer 99,5 miljoen Brazilianen. Ongeveer 85 procent van de bevolking woont in steden. Het grootste deel leeft in een strook van enkele honderden kilometers langs de kust. De dichtstbevolkte regio is het zuidoosten. Alleen al in de deelstaat São Paulo wonen bijna 40 miljoen Brazilianen. In het zuiden en zuidoosten woont 57 procent van de totale bevolking. De dunstbevolkte regio ligt in het middenwesten.

De oorspronkelijke inwoners van Brazilië zijn de indianen. De komst van de Europeanen naar Latijns-Amerika heeft desastreuze gevolgen gehad voor de indianenpopulatie. De meeste indianen leven in reservaten in het Amazonegebied, maar er zijn ook enkele indianengemeenschappen in het noordoosten en het zuiden van het land. Brazilië kent circa 200 indianenstammen, die ongeveer 180 verschillende talen spreken.

De huidige Braziliaanse samenleving is gevormd door opeenvolgende immigratiegolven uit Europa en Afrika. De opbouw van de bevolking is als volgt: 53 procent is van Europese afkomst, 34 procent heeft gemengd bloed, 11 procent is van Afrikaanse afkomst en 2 procent is Japans, Arabisch of inheems (in São Paulo woont de grootste Japanse gemeenschap buiten Japan).

In de afgelopen decennia vond er een trek naar de steden plaats. De laatste jaren verhuizen veel Brazilianen echter juist weer naar (nieuwe) landbouwgebieden in de deelstaten Rondõnia, Pará en Tocantins in het noorden, Mato Grosso in het middenwesten en Maranhão in het noordoosten. Daarnaast verlaten velen de grote steden om zich in de kleinere plaatsen te vestigen. De verkeersdrukte en de groeiende criminaliteit in de steden spelen een rol bij deze trek naar de kleinere steden.
(NL EVD Internationaal, 2009)

Hieronder is een overzicht te vinden van de voornaamste steden en het aantal inwoners. Hierbij moet ik wel vermelden dat de gegevens van 2007 zijn, dus dat de cijfers van 2010 af kunnen wijken.

Voornaamste steden en aantal inwoners 2007 (x 1 miljoen):
São Paulo 10,9
Rio de Janeiro 6,1
Salvador 2,9
Belo Horizonte 2,4
Fortaleza 2,4
Brasília (hoofdstad) 2,5
Curitiba 1,8
Recife 1,5
Porto Alegre 1,4
Bron: IBGE, 2008

Het is dus duidelijk dat het grootste deel van de bevolking van Brazilië aan de kust van het land woont. Daarnaast woont ook nog eens het grootste deel van de bevolking in de grote steden. De afbeelding hieronder laat de bevolkingsspreiding in één oogopslag zien.

WAT VOOR BEGROEIING KOMT ER IN BRAZILIË VOOR EN HOE IS DIT VERSPREID OVER HET LAND?

Brazilië is het grootste land van Zuid-Amerika en heeft een oppervlakte van 8.547.403,5 km². Dit is bijna 245x de oppervlakte van Nederland. De grootste afstand van zowel noord naar zuid als van oost naar west bedraagt zo’n 4300 kilometer. Het land wordt opgedeeld in 5 regio’s, het Noorden, gedomineerd door het Amazone-gebied, het Noordoosten, gekenmerkt door de droge binnenlanden en prachtige kust met tropische stranden, Centraal-Westen, met uitgestrekte hoger gelegen gebieden waar op enorme arealen gewassen als soja en katoen worden geteeld, het Zuid-Oosten, met veel industrie en de metropolen Rio de Janeiro en São Paulo, het zakelijk hart van Brazilië, en tenslotte het Zuiden, het meest Europese gedeelte van Brazilië, met veel nazaten van Duitse en Japanse immigranten en een subtropisch klimaat met kans op vorst en sneeuw in de winter.
(Informatie over Brazilië)

De Amazone is de op een na langste rivier ter wereld (7025 km), als je rekent vanaf de oorsprong in het Andes-gebergte. Daar heeft de rivier de naam Marañon. In Brazilië heet hij eerst Solimões en pas bij de samenvloeiing met de Rio Negro (bij de stad Manaus) wordt hij Amazone genoemd.

Het hele noordelijke laagland wordt bedekt door tropisch regenwoud, al wordt dat steeds meer aangetast door houtkap, mijnbouw, veeteelt en landbouw. Daar komt bij dat er in het hart van het regenwoud olie is gevonden. Hierdoor wordt het regenwoud bedreigd.
De hoogvlakte in het zuiden bestaat voornamelijk uit tafelbergen van niet meer dan 300 meter hoog. Rivieren hebben diepe kloven uitgesleten in deze bergen van zandsteen. De bergketens aan de oostkant lopen stijl af naar de kust. De bergen daar zijn tussen de 400 en 1000 meter hoog, maar er zijn uitzonderingen. Het hoogste punt is de Pico de Bandeira (2890 m) ten noordoosten van Rio de Janeiro.

Langs de Atlantische kust ligt een hooguit 80 km brede strook laagland. De kust van Brazilië is beroemd om haar brede zandstranden met strandwallen en duinen, die begroeid zijn met kokospalmen. Voor de kust liggen op verscheidene plaatsen riffen van zandsteen en koraal. Die vormen de scheiding tussen de oceaan en een groot aantal lagunes, begroeid met mangrovebossen.

In die kuststrook vind je de meeste grote steden, hoewel niet altijd pal aan het strand. De grootste stad van Brazilië, São Paulo, ligt bijvoorbeeld op 70 kilometer van de kust op een hoogte van 800 m.
(Feenstra, 2009) Bron: National Geografic

Sponsoractie Hendrik Boogaardschool - Presentatie

Vandaag ben ik samen met Joëlle naar de Hendrik Boogaardschool geweest. We hebben daar aan alle klassen uitleg gegeven over ons project in Brazilië. Bij de kleuters zijn we in de klas geweest om te vertellen over Brazilië. De bovenbouw hebben we per twee groepen in de aula uitleg gegeven. Dit hebben we gedaan door middel van een powerpointpresentatie waarin we uitleg hebben gegeven en foto's hebben laten zien. Per twee klassen of per kleuterklas was er een kwartier ingeroosterd. Uiteindelijk hebben we onze presentatie acht keer gegeven. Hieronder zijn een aantal foto's te zien. Omdat de school twee weken in het thema Brazilië werkt, zitt er ook een foto tussen, waarop materialen van het project te zien zijn.

Waar ligt Brazilië eigenlijk?

Uitleg bij de kleuters.

Materialen voor het project.

Welke dieren wonen in Brazilië?

De presentatie voor de bovenbouw.

Sponsoractie Hendrik Boogaardschool - Brieven

Op de Hendrik Boogaardschool in Hellevoetsluis zijn we inmiddels begonnen met een sponsoractie. Door middel van een braderie waar kinderen hun zelfgemaakte werkjes kunnen verkopen aan ouders, opa's en oma's enz., willen wij zoveel mogelijk geld ophalen voor Brazilië. Om de ouders en de leerkrachten hierover in te lichten, hebben we verschillende brieven opgesteld. Deze zijn hieronder te vinden:

De brief voor de ouders, uiteindelijk geplaatst in de nieuwsbrief:

Beste ouders/verzorgers,

Wij zijn twee studenten van Pabo Thomas More. In september gaan wij voor drie maanden naar Brazilië. Daar zullen we een school bezoeken. De scholen in Brazilië hebben weinig tot geen materiaal tot hun beschikking om hun lessen te ondersteunen. Op dit gebied willen wij de school gaan helpen. Wij denken hierbij bijvoorbeeld aan het aanschaffen van computers en het geven van computerlessen. Daarnaast zijn er ook boeken, schriften, pennen en dergelijke nodig om het onderwijs te kunnen verbeteren. Om deze materialen aan te kunnen schaffen is natuurlijk geld nodig. Om het geld te verzamelen zal een project georganiseerd worden op de Hendrik Boogaardschool. Tijdens dit project zullen de kinderen van alles leren over Brazilië en zullen zij proberen zo veel mogelijk geld op te halen. Het geld dat ingezameld wordt, zal gebruikt worden voor de aanschaf van materialen voor de school in Brazilië. Wij hopen natuurlijk op een mooi bedrag waarmee wij de school goed kunnen helpen.

Met vriendelijke groeten,

Joëlle van der Zee en Daniëlle van der Meule
Studenten van Pabo Thomas More















De brief voor de docenten, opgehangen in de lerarenkamer:

Beste docenten van de Hendrik Boogaardschool,

Wij zijn twee studenten van Pabo Thomas More. In september gaan wij voor drie maanden naar Brazilië. Daar zullen we een school bezoeken. De scholen in Brazilië hebben weinig tot geen materiaal tot hun beschikking om hun lessen te ondersteunen. Op dit gebied willen wij de school gaan helpen. Wij denken hierbij bijvoorbeeld aan het aanschaffen van computers en het geven van computerlessen. Daarnaast zijn er ook boeken, schriften, pennen en dergelijke nodig om het onderwijs te kunnen verbeteren. Om deze materialen aan te kunnen schaffen is natuurlijk geld nodig. Wij willen jullie graag vragen ons te helpen bij het verzamelen van dit geld. Hiervoor zal een project georganiseerd worden op de Hendrik Boogaardschool. Het geld dat hiermee ingezameld wordt, zal gebruikt worden voor de aanschaf van materialen voor de school in Brazilië. Wij hopen natuurlijk op een mooi bedrag waarmee wij de school goed kunnen helpen.

Met vriendelijke groeten,

Joëlle van der Zee en Daniëlle van der Meule
Studenten van Pabo Thomas More

Praktische vragen

Met betrekking tot de reis heb ik de volgende vragen:

• Kunnen we een beurs krijgen voor onze reis?
• Hoe halen we zoveel mogelijk geld op voor ons goede doel?
• Welke inentingen zijn er nodig voor Brazilië?
• Heb ik een internationaal rijbewijs nodig voor in Brazilië en zo ja, hoe kom ik daar aan?

Kwaliteiten en valkuilen van mijn medereiziger

Ik reis samen met Joëlle van der Zee. Hieronder zal ik een kort overzicht geven van haar kwaliteiten en valkuilen.

Kwaliteiten:
-Veel geduld
-Schiet niet snel in de stress
-Erg gezellig
-Vriendelijk tegen iedereen
-Rustig

Valkuilen:
-Moeite met plannen
-Stelt dingen uit

Mijn leerdoelen

Algemene leerdoelen:

• Ik wil tijdens de minor internationalisering informatie inwinnen over het onderwijs in Brazilië. Dit wil ik doen door een landenonderzoek te doen en door het onderwijs te ervaren in het land.
• Ik wil tijdens deze minor leren welke schoolmaterialen geschikt zijn om kinderen in Brazilië mee te leren werken. Daarnaast moeten de materialen weinig kosten en makkelijk zijn in het gebruik.
• Ik wil tijdens deze minor de Portugese taal leren. Ik wil de taal in ieder geval zó beheersen dat ik me verstaanbaar kan maken in Brazilië.

Even voorstellen..

Beste lezers van deze blog,

Ik zal mij even voorstellen. Ik ben Daniëlle. Ik ben een derdejaars Pabostudent aan Pabo Thomas More in Rotterdam. Voor de minor internationalisering ga ik samen met Joëlle drie maanden naar Brazilië. Op deze blog is de weg te volgen naar onze uiteindelijke reis.

Veel plezier met lezen!

Daniëlle van der Meule
S1009991
PRV3OKc
Internationalisering
Land: Brazilië
Docenten: Michelle Hendriks en Aarie van Kooten